ویژگی های شتر باعث انتخاب این جاندار مفید برای پرورش و همراهی بشریت از دیرباز بوده است. دلایل بسیاری برای تحسین این حیوان وجود دارد که مورد بازگویی قرار خواهیم داد.
ویژگیهای منحصربهفرد شتر
بعضی از چهار پایان، تنها از گوشتشان ، و برخی دیگر نیز بیشتر از شیرشان استفاده میشود. و از بعضی دیگر تنها سواری میگیرند و برخی نیز برای باربری مناسب هستند.از ویژگی های شتر این است هم از گوشت و شیرش استفاده میشود و هم از آن برای سواری و باربری بهره میبرند.
شتر، نیرومندترین و مقاومترین حیوان اهلی است که میتواند بار فراوانی را حمل کند.
یکی از ویژگی های شتر هنگامی که در حالت خوابیده است، اگر بار سنگینی را بر او حمل کنند، با یک حرکت سریع برمیخیزد و روی پا میایستد. در حالی که دیگر چهارپایان قدرت چنین کاری را ندارند.
این حیوان برای حمل بار تا بیش از نیم تن و نیز برای کشیدن چرخ دستی مورد استفاده قرار میگیرد.شتر میتواند هر روز مسافتی طولانی را بپیماید. همچنین از زمینهای ناهموار و شنزارهای سخت بگذرد. که به همین دلیل، عربها آن را «کشتی بیابانها» مینامند.
تحمل شتر
یکی دیگر از ویژگی های شتر این است که در فصلهای خشک ۱۰ تا ۲۰ روز توان تحمل تشنگی و گرسنگی شدید را دارد. در کاروان بین ۱۷۰ تا ۲۷۰ کیلوگرم بار را با سرعتی معادل ۵ کیلومتر در ساعت حمل میکند.
یکی از ویژگی های شتر می تواند در کاروان معمولی پنج روز حرکت کند و پس از آن آب و غذا دریافت کند!
مقاوم بودن شتر در خشکی
گاهی ۳۰ درصد از وزن شتر با از دست دادن آب بدن کاهش مییابد. امری که ممکن است در انسان و حیوانات اهلی دیگر منجر به مرگ شود!
جالب اینکه، شتر میتواند این کاهش را ظرف چند دقیقه جبران کند. از ویژگی های شتر این می باشد که کمترین گردش آب را میان حیوانات دارد و قادر به جذب آبنمک از رودهها و دفع آنها از کلیهها ست.
شتر برای پایین آوردن دمای بدنش به تعریق نیازی ندارد، بنابراین آب را در بدن خود حفظ میکند.
شتر دمای بدن خود را از ۳۴درجه سانتیگراد در اوایل صبح تا ۴۱ درجه تا عصر تغییر میدهد. و به این ترتیب از گرمای روز برای گرم کردن بدن خود در شب استفاده میکند.
یکی از ویژگی های شتر که آشکار شده است این است که متناسب با اختلاف زیاد درجه حرارت بدنش میتواند آب بدن خود را حفظ نماید. زیرا که از این آب برای خنک کردن بدن استفاده نمیکند.
پاهای پهن شتر کوهاندار از فرو رفتن این حیوان در ماسههای نرم جلوگیری میکند.
ویژگی تغییر پوشش و تغذیه شتر
از ویژگی های شتر تغییر پوشش آن از پشم در زمستان به موهای براق منعکسکننده در تابستان نیز جالب توجه است. شتر استوایی موهای خود را نمیریزد. اما یک پوشش منعکسکننده صاف را بر بدن خود در طول سال حفظ میکند.
کوهان نهتنها بهعنوان یک مخزن ذخیره آب و چربی است. بلکه یکی از بزرگترین استفادههای آن، جمعآوری چربی بدن در کوهان است.بافتهای زیرجلدی تقریباً بدون چربی هستند، در نتیجه بدن شتر خنکتر میماند.
تغذیه شتر، بسیار کمخرج است و هرگونه رستنی حتی خار و خاشاکی را میخورد.
یکی دیگر از ویژگی های شتر این است که در شرایط نامناسب جوّی، میان توفانهای سخت بیابان که چشم و گوش هر جانداری را کور و کر میکند، با ویژگی خاصی که خداوند در پلکها و گوشها و بینیاش قرار داده است، مقاومت میکند و به راه خود ادامه میدهد.
رام بودن شتر ، بیماریهای شایع شتر
یکی از ویژگی های شتر داشتن قدرت فیزیکی بالا است و از رامترین حیوانات است.به طوری که یک کودک میتواند مهار یک قطار شتر را در دست بگیرد و هر جا که میخواهد، ببرد. البته گاه ناگهان مهاجم میگردد (بهویژه در فصل جفتگیری). به همین جهت بهتر است که در هنگام کار، شتران نر و ماده از هم جدا گردند.
بیماریهای شایع شتر بسیار محدود است؛ عمدهترین بیماریهای داخلی شتر عبارتند از: اسهال، میوپاتی تغذیهای، نفخ شکم، بیماری انحراف گردن، بلعیدن اجسام خارجی، تورم ضربهای نگاری، هماتوری، تورم شیردان، کوری و کولیک «دلدرد شدید».
ویژگی شیر شتر
از ویژگی های شتر شیر آن است که بیشتر از هر شیر دیگری در طبیعت شبیه شیر انسان است. ۱۰ برابر بیشتر از شیر گاو آهن و سه برابر بیشتر ویتامین ث دارد.
اگر بدنتان تحمل لاکتوز را ندارد بدون هیچ مشکلی میتوانید این شیر را بنوشید. شیر آن بسیار چرب و پر از مواد غذایی است. با این وجود شیر شتر در فروشگاههای آمریکا دیده نمیشود.دلیلش این است که فروش شیر شتر در ایالات متحده غیرقانونی است.
در قزاقستان شیر شتر برای درمان سل استفاده میشود و پزشکان آفریقایی از آن برای تغذیه ایدزیها استفاده میکنند.
ویژگی گوشت و پوست شتر
همچنین هندوها و زرتشتیان نیز از خوردن آن امتناع میورزند. از دیدگاه طب سنتی گوشت شتر طبعی گرم دارد. از ویژگی های شتر پیشگیری از زایمان زودرس، تسکین دردهای روماتیسمی، تقویت قوای جسمانی و جنسی از خواص گوشت شتر است.
یکی دیگر از ویژگی های شتر پوست آن است برای ساختن کفش، کمربند، صندلی و لباس از آن استفاده میکنند.پشم شتر را در ساختن خیمهها، پتو، فرش، لباسها، فرش و چادر استفاده میکنند. از پیخال کاملاً خشک و همچنین از مدفوع خشکشده آن برای روشن کردن آتش استفاده میشود.
امیدوارم مطالب فوق برایتان مفید واقع گردد. کارشناسان فروشگاه دام، طیور و آبزیان آژنو در جهت سهولت دسترسی اطلاعات برای هموطنان عزیزمان کوشش دارند.