شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس عامل این بیماری یک باکتری هوازی است بنام باسیلوس آنتراسیس آه نشخوارکنندگان بویژه گاو وگوسفند و بز فوقالعاده به این بیماری حساس هستند. در این موضوع ما به محتوای آن می پردازیم. با ما باشید.
مشخصات شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس
انسان نسبت به عامل بیماری شاربن حساس است و در
اثر تماس با حیوان های آلوده به این بیماری مبتلا می شود.
وقتی هاگ باکتری همراه با علوفه توسط حیوان بلعیده
می شود،
بزودی به فرم رشته ای تبدیل می گردد و بوسیله کپسولی محافظت می شود،
که این فرم رشته ای در مخاط حلق و یا روده ایجاد خیز کرده و سپس به عقده های لنفاوی رفته و در آنجا تکثیر می یابد و به خون و طحال می رود.
راه انتقال شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس
این بیماری از طریق گوارشی تنفسی و جراحات
پوستی منتقل می شود.
میکروب شاربن به طور مستقیم از حیوان آلوده به
حیوان سالم منتقل نمی شود.
این میکروب در بافتهای حیوان مبتلا وجود دارد و کمی قبل از مرگ از راه ترشحات مختلف به خارج دفع می شود.
همچنین لاشه حیوانات تلف شده اگر کالبد شکافی شود و
یا در دسترس پرندگان و حیوانات شکاری مثل سگ قرار
گیرد،
به طور وسیعی میکروب را در خاک پراکنده می کند.
همچنین این باکتری می تواند بوسیله جریان آب،
حشرات و یا مدفوع دامها مبتلا انتقال یابد.
علائم بالینی این بیماری
فرم فوق حاد بیماری طی یک تا دو ساعت و فرم حاد
آن طی ٢۴ ساعت باعث مرگ حیوان می شود،
در نتیجه جلوههای از یک مرگ ناگهانی را به نمایش م می گذارد.
دام مبتلا دچار تب شدید همراه با افزایش ضربان قلب
و تنفس و پرخونی مخاطات می باشد.
این دامها افسرده و بیحال و دچار اسهال می باشند واز طریق ادرار خود، خون دفع می کنند که به این حالت هما چوری یا خون شاش نیز می گویند.
گاهی جراحات خیزدار (در اطراف گلو و جناغ سینه) و وجود خون در شیر نیز دیده می شود.
علائم کالبد گشایی این بیماری
لاشه دامهای تلف شده در اثر شاربن فاقد صلابت و سفت شدگی هستند و خیلی زود گازدار می شوند،
و از تمام منافذ طبیعی بدن خون تیره به خارج ترشح می شود که این خون در مجاورت هوا منعقد نمیشوند.
در این بیماری به هیچ وجه نباید اقدام به باز حالت کردن لاشه نمود ولی اگر باز شود،
طحال که کاملا لجنی پیدا کرده مشهود است. همچنین وجود خون در مثانه ادم زیرپوستی و بزرگ و پرخون بودن عقده های لنفاوی دیده می شود.
شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس، موضعی وقتی بروز می کند که آلودگی از راه پوست انجام شده باشد.
این حالت در انسان بیشتر دیده می شود و در دامها کمتر بروز مینماید.
علت مرگ مربوط به زهرابه ای است که در بدن ت ولید
می شود.
تشخیص تفریقی شاربن یا سیاە زخم، آنتراکس
بیماری شاربن را می بایست از عوارض زیر تفریق داد.
١) صاعقه زدگی:
در این عارضه مانند شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس، مرگ ناگهانی رخ می دهد با سوختگی مو و پشم حیوان همراه است.
ولی معمولا همچنین با توجه به سابقه وجود طوفان و رعد و برق می توان به این عارضه می برد.
٢) مارگزیدگی
این عارضه نیز باعث مرگ ناگهانی می شود ولی در
اطراف محل گزش تورم موضعی و قرمزی ایجاد می شود.
٣) شاربن علامتی حاد
در شاربن علامتی، تورم گازدار ایجاد می شود که در
شاربن وجود ندارد.
همچنین دارای انعقاد خون می باشد که این عارضه در شاربن دیده نمی شود.
۴) بابزیوز
در این بیماری همانند بیمادی شاربن خون شاش وجود
دارد ولی پرخونی مخاطات در آن دیده نمی شود.
۵) لپتوسپیروز
پیشگیری شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس
در شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس، به هیچ وجه لاشه حیوانات مبتلا را نباید باز نمود.
این لاشه ها را فوراً می بایست در گودالی که ح داقل ٢ متر
عمق دارد دفن کرد،
و روی آنرا با مقدار زیادی آهک زنده پوشاند و ضمناً به طور جدی با حشرات مبارزه کرد.
جهت پیشگیری از بروز بیماری شاربن می بایست دام ها را واکسیناسیون نمود که ایجاد ایمنی در به مدت یکسال می کند و هر سال آن در اوایل بهار باید تکرار شود.
درمان این بیماری
جهت درمان شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس، می توان از آنتی بیوتیکهای قوی
مانند پنیسلین (به میزان ۵ میلیون واحد دوبار در روز)،
و یا استرپتومایسین (به میزان ٨ تا ١٠ گرم در روز عضلانی )،
و یا اکسی تتراسیکلین (به میزان ۴ میلی گرم به ازاء هر کیلو وزن بدن در روز به مدت ۵ روز)،
استفاده نمود که البته در مراحل پیشرفته بیماری بی اثر هستند.
شاربن در انسان
انسان ها بیشتر در اثر نفوذ عامل بیماری از طریق خراشهای پوستی آلوده می شوند.
ولی گاهاً از راه تنفس و یا گوارش نیز مبتلا می شوند.
شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس، جلدی انسان با ایجاد جوش بی درد در محل دخول
میکروب آغاز می شود که به سرعت گسترش یافته و به قرحه
ای (که اطراف طاولهای کوچک رااحاطه کرده ) تبدیل می شود.
این جراحات ایجاد نکروز قرمز تیره و سیاه رنگ می آند.
در اثر زهرابه میکروب، خیز وسیع و تب ایجاد می شود ولی این بیماری در انسان اغلب درمان پذیر است.
در شارب ن تنفسی ابتدا آثاری مانند سرماخوردگی اتفاق می افتد.
ولی بزودی به بیماری شدید ریوی تبدیل می شود. دراین نوع آلودگی میزان تلفات زیاد است.
شاربن گوارشی (که نادر است) در اثر خوردن گوشت
حیوان آلوده ایجاد می شود و باعث بروز تب شدید،
نفخ فرد مبتلا شکم ، دل درد و اسهال خونی شده که معمولا
تلف می شود.
هدف ما در ارائه این مطلب شناخت کامل شما از بیماری شاربن یا سیاه زخم، آنتراکس می باشد. امیدواریم برایتان حائز اهمیت باشد.