در این مبحث اماده کردن پرورش میگو و مدیریت تجربی در استخر میگو قبل از رهاسازی میگو بررسی خواهیم نمود. مسائلی که برای جلوگیری از تبعات بعدی و خسارات احتمالی باید الزامی انجام ان برای مزرعه مدنظرمان باشد.
آماده کردن استخر پرورش میگو
در اینجا چند موضوع اساسی را جهت آماده سازی استخر پرورش میگو درنظر داشته باشیم:
۱- ریشه کنی و از بین بردن شکارچیان و رقابت کنندگان میگو.
۲- از بین بردن مواد آلی موجود در خاک استخر.
۳- اکسیداسیون سولفید هیدروژن , آمونیاک , نیتریت , یون آهن , متان محبوس در خاک.
۴- ایجاد بلوم جلبکی در آب استخر توسط کودهای آلی و معدنی.
۵- تنظیم PH خاک و آب استخر.
یک مدیریت موفق درمزارع پرورش بستگی جدی به آماده سازی استخر دارد. از دلیلهای اصلی مهم بودن آماده سازی استخر میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
■میگو روی کف بستر زیست کرده و غذا را از کف استخر بر می دارد و در صورت خراب بودن کف استخر باعث کم اشتهایی – کم غذا خوری میگو و نهایتا” ضعف و در اثر کوچکترین استرس ممکن است بیماری بروز نماید .
■آب استخر هرچند با کیفیت هم باشد اگر کف استخر درست و اصولی آماده سازی نشده باشد کاملا آسیب میبیند.
مراحل آماده سازی استخر پرورش میگو
- مراحل ذیل برای آماده سازی استخر های پرورش میگو قبل از ذخیره سازی باید مد نظر قرار گیرد:
- ۱- خشک کردن کف استخر به طوری که ترک هایی به عمق ۵-۲ سانتیمتر ایجاد شود .
- ۲-نصب توری نایلونی ( ۶۰-۴۰ مش/اینچ ) در خروجی و ورودی استخرها
- ۳- از بین بردن تخم و لارو شکار چیان و رقبای غذایی در داخل استخر که حالت کمون و زمستان خوابی دارند .
- ۴- استفاده از آهک به منظور تنظیم PH .
- ۵- استفاده از مواد شیمیایی به منظور ضد عفونی کردن و از بین بردن تخم و لارو شکارچیان و رقبای غذایی میگو
- ۶- استفاده از کودهای آلی برای توسعه و رشد جلبک های کف زی مفید و فیتوپلانکتون ها

شرایط اماده کردن کف استخر پرورش میگو:
- شرایط کف استخر از روز بعد از برداشت باید بررسی شود
- ۱- کلیه کانال های ورودی و خروجی و کلیه مواد ناخواسته تجمع یافته باید توسط جریان آب شستشو شود .
- ۲- نصب توری ۱ میلی متری با شماره ۶۰-۴۰ مش در اینچ در ورودی نصب و استخر تا عمق ۴۰-۳۰ سانتی متر آبگیری شود .
- ۳- این آب به مدت ۱ الی ۲ روز در استخر باقی مانده و سپس تخلیه می نماییم .
- ۴- استفاده از شن کش و زنجیر برای معلق کردن و خارج کردن مواد معلق جامد آلی ضروری است .
- ۵- در استخر های کوچک مقیاس به هم زدن کف استخر توسط وسایلی از قبیل بیل ممکن است حاصل شود .
- ۶- در استخرهایی که تخلیه آب به طور کامل انجام نمی شود و آب در استخر باقی می ماند و احیانا” آماده سازی باید در فصل بارندگی انجام پذیرد. ویا اینکه فرصت کافی برای خشک نمودن استخر وجود ندارد ، روش ذیل به صورت عمومی می تواند انجام پذیرد .
- ۱- استفاده از یک توری نایلونی به قطر شماره ۱ میلی متر در ورودی استخر نصب شده و استخر را به عمق ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر آبگیری می نماییم .
- ۲- بعد از باقی ماندن آب به مدت ۱ الی ۲ روز به صورت فیزیکی توسط لجن روب یا پمپ نسبت به تخلیه همزمان با آبگیری اقدام نموده تا حداکثر تخلیه رسوبات به خارج منتقل شود .
دستور العمل خشک کردن :
- ۱- بعد از شستشوی استخر دریچه های خروجی و ورودی کاملا” بسته می شود .
۲- اگر در بعضی از قسمت ها آب باقی ماند باید توسط پمپ نسبت به تخلیه آب حامل مواد آلی بی هوازی اقدام شود .
۳- خارج کردن رسوبات اضافی باقی مانده از استخر
۴- ۷ تا ۱۰ روز اجازه دهیم تا خاک کف کامل خشک شود تا اینکه خاک به ضخامت ۲ الی ۳ سانتی متر ترک بخورد و برای اطمینان از خشک شدن مناسب اگر فردی درون استخر شد نباید پایش درون لجن فرو رود .
۵- اجازه ندهید که خاک کاملا” خشک شود زیرا ممکن است میکرو ارگانیسم های موجود در خاک که برای تجزیه مواد آلی نیاز است تخریب شود .
۶- اگر خاک بیش از حد خشک شود ذرات ریز و گردی در برابر فرسایش بادی حساس می شود .
۷- بعد از خشک شدن خاک بر شرح بالا نسبت به شخم زدن به عمق ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر اقدام می نماید .
برای کاهش ترکیبات آهن و اسید سولفات
ضد عفونی کردن خاک استخر:
- ۱- برای اینکه استخر ضد عفونی شود و از عوامل بیماری زا نظیر باکتری , ویروس و قارچ عاری شود مقدار ۱ تا ۲ تن آهک هیدراته یا آهک صنعتی در هکتار به کار برده می شود این کار باعث بالا رفتنPH خاک و کشتن باکتریهای بیماری زا که در بستر بین دو کراپ باقی مانده می شود .
- ۲- استفاده از پرمنگنات پتاسیم نیز یک روش دیگر برای ضد عفونی کردن خاک استخر است . مقدار مناسب پرمنگنات پتاسیم ۱ الی ۲ گرم در هر متر مکعب آب است که باید به صورت محلول در سطح استخر پخش گردد و در زمان پخش آن هواده ها نیز روشن شود تا ترکیب این ماده با کل آب استخر و اثر آن به درستی انجام شود .
- ۳- استفاده از BKC 50% (Benzalkanium choloride ) به مقدار نیم تا ۱ ppm
- ۴- استفاده از آیدین آلی ۱۰۰% به مقدار ۵/۰ تا ۱ppm به صورت محلول و یکباره
اندازه گیری PH خاک اماده کردن پرورش میگو :
- ۱- حداقل ۱۰ نقطه یک استخر ۱ هکتاری را به صورت تصادفی نمونه برداری می کنیم .
- ۲- نمونه باید از ۳ الی ۵ سانتی متری سطح خاک باشد .
- ۳- خاک باید توسط آب به نسبت برابر ( ۱:۱ ) اشباع شود
- ۴- خاکهای نمونه با یکدیگر مخلوط شوند
- ۵- اندازه گیری PH توسط آب جدا شده از خاک و یا خاک به صورت مستقیم انجام شود
آهک پاشی اماده کردن پرورش میگو:
- آهک برای اکسیداسیون و تنظیم اسیدیته خاک استخراستفاده میشود.
- مقدار آهک مورد استفاده
- ۱- اگرPH خاک ۵/۶ یا بیشتر باشد مقدار کمی آهک مورد نیاز است
- ۲- اگر بعد از خشک کردن و شستشوی مجدد PH خاک کمتر از ۵/۶ باشد از آهک کشاورزی استفاده می کنیم
- ۳- کاربرد آهک کشاورزی با توجه به شرایط استخر متفاوت خواهد بود .
- معمولا” برای استخرهای با آب لب شور و شور دریا با توجه به ثبت رکورد نوسانات PH آب استخر در دوره قبلی پرورش از آهک کشاورزی به مقدار ذیل استفاده می شود .
- فرمول به دست آوردن میزان آهک مورد نیاز برای آماده سازی استخر و تنظیم PH خاک به شرح ذیل است :
- ۰/۵ ph موجود – ph مورد نظر
- میزان آهک مورد نیاز ( کیلوگرم) = مساحت (هکتار) * ۰/۱
- کنترل شکارچیان استخر پرورش میگو
اولین چیزی که برای کارشناس تکثیر و پرورش آبزیان برای کنترل شکارچیان مهم است اینکه ورودی آب را کنترل کند و از ورود شکارچیان و رقبای غذایی به واسطه فیلتر کردن آب جلوگیری به عمل آید . راه دیگری که می توان مورد استفاده قرار داد استفاده از مواد شیمیایی در درون آب استخر است . یکی از این مواد ماده گیاهی تفاله تخم چای با درصد ( ساپونین ۷-۵) به میزان ۲۰ میلی گرم در لیتر برای از بین بردن بچه ماهیان رقبای غذایی است که این ماده بر روی میگو و سایر ارگانیسم های مفید استخر تاثیر مرگ آوری ندارد ولی بدلیل اکسیداسیون بالا ومصرف اکسیژن آب، در ۱۰ صبح شیرابه آن به آب استخر افزوده شده و بعد از ۲ ساعت بتدریج آبگیری انجام می شود و در صورت دسترسی به هواده در زمان کار برای هر ماده شیمیایی هواده ها روشن شود