نحوه پرورش و تکثیر خرگوش ها دارای مراحل مختلف و متفاوتی میباشد. در این مبحث به بررسی هرکدام از این مراحل و فرآیندها بصورت جداگانه میپردازیم.
نحوه پرورش و تکثیر خرگوش
خرگوش ها از زمان متولد شدن تا هنگام بزرگ شدن دارای مراحل مختلف و متفاوتی مانند متولد شدن ، نوع و نحوه تغذیه ، نحوه مراقبت درمان بیماری هاو …هستند.
در ادامه به بررسی هرکدام از این مراحل خواهیم پرداخت.
نحوه مراقبت از نوزادان در پرورش و تکثیر خرگوش
▪خرگوش های نوزاد بدون مو ، کور و ناشنوا متولد میشوند.
▪چند روز پس از تولد شروع به مو درآوردن میکنند. و بینایی و شنوایی شان را در دهمین روز پس از تولد به دست می آورند.
▪این نوزاد ها تا هفتمین روز پس از تولد نمیتوانند دمای بدن خود را تنظیم و کنترل کنند.
▪خرگوش والد(مادر) ۲۴ ساعت بعد از زایمان میتواند دوباره باردار شود.
▪آنهایی که به عنوان حیوان خانگی پرورش داده میشوند ، ۴۲_۳۵ روزه هستند.
▪بیشتر خرگوش های ماده ای که دارای جثه متوسط تا بزرگ هستند ، ۱۲_۸ پستان دارند. و میتواند ۱۲ یا بیشتر بچه خرگوش به دنیا بیاورد.
▪اگر یک خرگوش مادر نتواند بطور موثر از همه خرگوش های نوزاد خود پرستاری کند ، این امکان وجود دارد که تا۳ روز پس از تولد نوزادها را به یک خرگوش دیگر همسن و هم نژاد با خرگوش مادر اصلی بدهید.
▪خرگوش مادر فقط ۲_۱ در طول روز به نوزادان شیر میدهد.
▪نوزادان حدود ۵_۴ هفتگی از شیر گرفته میشوند.
▪این امکان وجود دارد که خرگوش های نوزاد را با دست پرورش داد. ولی اینگونه امکان مرگ و میر آنها بالا میباشد.
▪خرگوش ها باید در مکان خشک و گرم و آرام نگهداری شوند.
▪در صورت عدم وجود مادر شیرده میتوان به عنوان شیر جایگزین به نوزادان ۲ بار در طول روز شیر گربه داد. مقدار شیر جایگزین: (نصف قاشق چایخوری تا یک قاشق غذاخوری باتوجه به سن و نوع نژاد) میباشد.
▪خرگوش های نوزاد خانگی حدود ۶ هفتگی از شیر گرفته میشوند.
▪خرگوش های مادر به دلایل مختلفی مانند عصبی بودن ، عدم مراقبت درست و سرماخوردگی شدید میتوانند نوزادان خود را بکشند و بخورند. معمولا این عمل هنگام تمیز کردن لانه ها (بعنوان یک غریزه و امر طبیعی) اتفاق می افتد.
مهار و کنترل خرگوش هنگام هیجان
▪برخورد مناسب و کنترل کردن خرگوش هنگام لحظاتی که استرس و هیجان دارد یک امر مهم میباشد.
▪خرگوش ها دارای اندامی در عقب بدن هستند ، که میتوانند در چنین لحظاتی این اندام را در بیاورند. و موجب آسیب زدن به دیگران شوند.
▪خرگوش ها را اصلا نباید از طریق گرفتن گوش نگه دارید.
▪آنها را در قسمت گردن بطوری که در ناحیه پشت بدن محکم نگه داشته شوند ، بگیرید و نگه دارید.
▪اگر به درستی در چنین لحظاتی آنها را کنترل نکنید موجب شکستگی یا برآمدگی مهره ها در ناحیه کمر میشوید.
▪اگر خرگوش بسیار استرس زا و پریشان است ، برای جلوگیری از آسیب میتوانید برای او آرام بخش تجویز کنید.
▪به او آرام بخش میدازولام به مقدار ۲_۰/۵ میلی گرم تزریق کنید.
معاینه فیزیکی و مجموعه نمونه برای خرگوش
▪بیشتر تکنیک هایی که برای معاینه سگ ها و گربه ها بکار میرود برای خرگوش ها هم کاربرد دارد.
▪برای تشخیص سلامت و دندان باید دهان و فک بطور کامل معاینه شود.
▪اگر خرگوش قادر به غذا خوردن است ، نیازی به انجام این اعمال استرس زا نیست.
▪خرگوش های باهوش معمولا در برابر معاینه کامل دهان مقاومت میکنند ، در اینصورت میتوان به آنها یا آرامبخش تزریق کرد یا آنها را بیهوش کرد.
▪با استفاده از آندوسکوپ یا اسپکولوم بینی کودکان قادر به عکسبرداری از دندان های پیشین خرگوش هستید.
▪برای تعیین جنسیت میتوانید اندام تناسلی خارجی خرگوش را فشار بدهید تا یک شکاف مانند اندام تناسلی زنان یا یک آلت مانند اندام تناسلی مردان ظاهر شود(بیضه های خرگوش نر در طول هفته های ۱۲_۱۰پایین می اید) و میتوانید از نوع جنسیت آنها باخبر شوید.
▪دمای معمولی بدن خرگوش ۱۰۴_۱۰۰/۵ درجه فارنهایت میباشد و بیشتر از این درجه خطر میباشد.
نحوه درمان خرگوش
▪داروهای کمی برای درمان بیماری های خرگوش ها وجود دارد. و همین باعث میشود تا از داروهای حیوانات دیگر برای درمان خرگوش ها استفاده کرد.
▪در استفاده از آنتی بیوتیک هایی موجب کنترل باکتری های موجود در روده میشوند باید احتیاط کرد ، در غیر اینصورت باعث سمیت آنتی بیوتیکی میشود.
▪آنتی بیوتیک هایی که نباید در درمان خرگوش ها از آنها استفاده کرد عبارتند از: کلیندامایسین ، لینکومایسین ، اریترومایسین ، آمپلی سیلین ، آموکسی سیلین ، کلاوولانیک اسید و سفالوسپورین ها میباشند.
▪*درمان کک فیپرونیل=(نوعی کنه) در خرگوش ها بخاطر واکنش های سمی در بعضی نژادها منع مصرف دارد.
نحوه تولید مثل خرگوش در پرورش و تکثیر خرگوش
▪خرگوش های متوسط در ۴/۵_۴ماهگی و خرگوش های بزرگ در ۹_۶ ماهگی و خرگوش های کوچک در ۴_۳/۵ماهگی بالغ میشوند.
▪تخم گذاری در خرگوش های ماده از طریق آمیزش جنسی انجام میشود.
▪ دارای مرحله پذیرش جنسی میباشد.
▪زمانی که واژن خرگوش ماده به رنگ قرمز و دارای رطوبت باشد خرگوش نر مایل به برقراری ارتباط جنسی با اوست. اما اگر رنگ واژن صورتی مایل به سفید و دارای رطوبت کم یا فاقد رطوبت باشد خرگوش نر میلی به برقراری ارتباط جنسی نشان نمیدهد.
▪ قادر به جفت گیری در هر ۱۶_۱۴روز میباشند.
▪دوره بارداری آنها ۳۲_۳۱ روز طول میکشد. اگر در روز بارداری خرگوش خود زایمان نکرد میتوانید از یک دامپزشک برای زایمان خرگوش کمک بگیرید. در غیر اینصورت نوزاد خرگوش در روز ۳۴ ممکن است مرده به دنیا بیاید.
▪معمولا خرگوش هایی که سایز کوچک دارند دوره بارداری آنها بیشتر طول میکشد.
▪شما باید جعبه کوچک بصورت لانه ۲۹_۲۸ روز پس از تولید مثل به قفس اضافه کنید. اگر زودتر از این موعد اضافه کنید توسط ادرار و مدفوع آلوده میشوند.
▪یک روز یا چندروز قبل زایمان خرگوش نر موی بدن خود را میکشد و در جعبه های لانه قرار میدهد.
▪حاملگی کاذب: در خرگوش ها بیشتر اوقات علائمی شبیه به حاملگی دارند اما در واقع باردار نیستند و فقط علائم آنها شبیه به بارداری است.
تکنیک های مراقبتی برای خرگوش ها
▪ناخن های پای خرگوش ها بسیار خراش دهنده و درد آور هستند. آنها را باید هر ۲_۱ماه کوتاه کنید.
▪نباید ناخن ها را بکشید.
▪بعضی از خرگوش ها محافظت کننده های چسبنده ناخن را تحمل میکنند.
▪خرگوش ها را نباید به حالت پشت(بصورت قفا) قرار دهید.این حالت برای خرگوش طبیعی نیست و استرس زیادی به خرگوش وارد میشود.
▪بعضی از پرورش دهندگان برای اینکه خرگوش خود را به آسانی بشناسند روی آنها خالکوبی میکنند. یا برچسبی در قسمت غضروفی پشت گوش در نزدیک به سر ثبت میکنند.
