ویتامین D در گوسفند یکی از نیازهای مورد نیاز برای سلامت و بهبود در رشد و نمو آن است. گوسفندان علاوه بر ویتامین D نیاز به چربی ها،کربوهیدرات ها،و دیگر گونه های ویتامین مانند E, A,C نیاز دارند.
در این مقاله مطالبی در مورد ارزش ویتامین D در گوسفند ها جهت کسب اطلاعات لازم برای پرورش دهندگان دام ارائه داده ایم. امیدواریم این مطالب مفید واقع گردد.
علائم کمبود ویتامینD
کمبود ویتامین D علائم گوناگونی در انواع جانداران دارد.در زیر به چند نمونه از این علائم در حیوان های گاو،گوسفند،طیور و مرغ اشاره شده است.
۱- در حیوان جوان موجب نرمی استخوان میشود.
۲- در گاوها تورم زانوها از علائم بارز کمبود این ویتامین میباشد.
۳- در طیور باعث نرم و ارتجاعی شدن استخوانها منقار میشود.
۴- کاهش تخم و کیفیت پوسته تخم مرغ.
پیشگیری از نرمی استخوان با دریافت ویتامین D
برای دریافت ویتامین D در گوسفند یکی از روش های آسان و بدون هزینه برای دامداران میتوان دامهای خود را جلوی نور خورشید و اشعه ماورابنفش قرار داد. خورشید بهترین منبع ویتامین D است.
یکی دیگراز روشهای عاقلانه جهت رفع نیازهای ویتامین دام، افزودن ۲۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ واحد بینالمللی ویتامین D، در روز به جیره گاوهای خشک میباشد.
ویتامیـن D3 در حفظ مقدار کلسیم درگردش خون نقش مهمی دارد. ویـتامـیـن D و هورمون پاراتورمون در فراخوانی کلسیم و فسفات استخوان نقش اساسی دارند.
این امر در نقش اصلی ویتامیـن D که در رشد استخوان می باشد در تناقض است .ولـی این عمل ویتامیـن D حضور کلسیم و فسفات در غلظت های فوق اشباع به منظور استخوان سازی را مـطمئن می سازد.
همچنین گیاهان یکی دیگر از منابع تامین ویتامین D در گوسفند هستند.
دیگر نقش های مهم ویتامین D در گوسفند جذب کلسیـمPO4 از دستـگاه گوارش و نیز از توبول های کلیوی می باشد.
افزایش جمعیت و افزایش پروار
براساس نظریه ی کارشناسان جمعیت بشر روی کره زمین روز به روز در حال افزایش است. ممکن است طی سالیان آینده جمعیت جهان حدود ۹ میلیارد نفر برسد.
باتوجه به افزایش جمعیت نیاز به تولیدات دامی نیز افزایش پیدا میکند. و ممکن است پرورش این صنعت با چنین رشدی نیاز به تولیدات دامی در آینده به ۵/۱ برابر نیاز فعلی برسد.
فرآورده های دامی در زندگی روزمره انسان ارزش بسزایی دارد. انسان برای رفع نیازهای خود از گوشت،شیر،پوست،پشم،تخم مرغ ودیگر فراورده های آن استفاده میکند.
به دلیل رام و اهلی بودن گوسفند انسان برای پرورش این دام اشتیاق بیشتری دارد. این دام از نظر جثه و هیکل کوچک است. این امر سبب برتری و راحتی پرورش آن بر دیگر دام های بزرگ مانند گاو شده است. وجود ویتامین D در گوسفند موجب شده تا یکی از منابع مهم تامین گوشت در کشور شود.
باتوجه به افزایش پرواربندی ها در طبیعت با کاهش چشم گیر مراتع و چراگاه ها روبه رو خواهیم شد. پس بنابه وضعیت پیش آمده باید برای افزایش جمعیت گوسفند در کشور جهت بهره وری بیشتر و بهتر روش های نوین و علمی را انجام داد.
یعنی پرورابندی به روش صنعتی جایگزین روش های سنتی شوند.
کاربردها و ویژگی های خوراک دامی
در صنعت پروار بندی اغلب هزینه ها مربوط به خوراک میباشد که بر دوش دامدار میافتد.
مواد مصرفی خوراک دام ها به دو بخش اساسی آب و ماده خشک تقسیم می شود.
مواد خشک خوراکی به دو گروه عمده مواد آلی و مواد معدنی تقسیم میگردد.
همچنین مواد معدنی موجود در خوراک نیز به دو گروه مهم تقسیم بندی می شود. عناصر پرمصرف و عناصر کم مصرف
عناصر پر مصرف کلسیم نقش مهمی در شکل گیری استخوان ها و دندان ها و رشد و نمو حیوان دارد. کلسیم به واسطه وجود ویتامین D در بدن دام جذب می شود.
تفاوت خوراک دارای ویتامین D و فاقد ویتامینD در گوسفند
معمولا در خوراک های بره های پرواری که شامل جو، کاه جو وپرس یونجه می باشد که همه آنها فاقد ویتامین D هستند.
باتوجه به پی بردن این بی کیفیتی خوراک تغییرات مختلفی را روی ویتامین D در گوسفند برای میزان تاثیرات سطوح مختلف آن انجام داده اند. و نتیجه این کار را بر وزن گیری روزانه دام، وزن گیری پایان دوره و میزان تاثیرات آن بر ضریب تبدیل غذایی بدست آورده اند.
براساس فرضیه ی ذکر شده تعدادی از گوسفندان بومی با یک میانگین وزنی در ۴تیمار انجام دادند. که هر تیمار ۴بار تکرار شد.به گروه کنترل هیچ ویتامینی افزوده نشده و به سه گروه دیگر هرکدام تیمار اول، دوم وسوم که به ترتیبIu 210 ،Iu 400 ،Iu 600 به جیره آنها ویتامین اضافه شد.
نتیجه وجود ویتامین D در گوسفند
بعد ازپایان یک دوره یک ماهه و وزن گیری هفتگی دام ها مشخص شد که میانگین وزن گیری در گوسفند هایی که ویتامین به خوراک آنها اضافه شده بود به ترتیب وزن بیشتری داشتند.ولی تفاوتی بین تیمار ها مشخص نبود. برای کیفیت و پروار مناسب بهتر است که خوراک مصرفی دارای ویتامین D باشد.
جهت خرید انواع مکمل و ویتامین درجه یک به آژنو مراجه کنید.
