نیاز پروتئین پرورش ماهی

نیاز پروتئین در پرورش ماهی از ضروریات رشد و تولید است. در این مطلب به بررسی اثرگذاری پروتئین در ماهیان خواهیم پرداخت.

تاثیر پروتئین در پرورش ماهی

پروتئین‌های یکی از شش گروه اصلی اجزا تشکیل‌دهنده غذای ماهی است و به‌عنوان مواد ساختمانی به کار می­روند.

پروتئین‌ها از واحد ساختمانی بنام  اسیدهای آمینه تشکیل‌شده‌اند. به دنبال هضم غذا، آمینواسیدهای آزاد حاصل از تجزیه پروتئین‌ها از جداره روده جذب میشوند. و از طریق دستگاه گردش خون در اختیار بافت‌ها قرار می­گیرند.

پروتئین و اسید آمینه در رشد ماهی

اسیدهای آمینه ها بعد از حضور در دستگاه گردش خون و در اختیار بافت ها قرار گرفتن دو مسیر مختلف را طی کنند:

در درجه اول ممکن است به پروتئین‌های موردنیاز برای رشد بدن تبدیل شوند(مسیر آنابولیسم)

و در درجه دوم در صورت کافی نبودن انرژی جیره غذایی برای فعالیت‌های حیاتی ماهی به‌عنوان منبع تولید انرژی به کار روند(مسیر کاتابولیسم ).

طیف اسید آمینه های اثر گذار برای ماهی

انواع پروتئین‌ها از حدود ۲۰ نوع اسیدآمینه تشکیل‌شده‌اند از این ۲۰ نوع اسیدآمینه ۱۰ نوع آن برای ماهی ضروری است. یعنی بدن قادر به سنتز و تأمین آن‌ها نیست و باید منبع پروتئین مورداستفاده در غذای ماهی این اسیدهای آمینه  را تأمین کند.

اسیدهای آمینه  غیرضروری آن‌هایی هستند که بدن قادر به سنتز و تأمین آن‌ها می­باشد.

ارزش ماده پروتئینی  به‌کاررفته در جیره غذایی نیز به میزان تأمین اسیدهای آمینه ضروری آن بستگی دارد.

انواع دسته‌های اسیدهای آمینه

به‌طورکلی تقسیم‌بندی اسیدهای آمینه ازنظر ضروری بودن آن برای آبزیان بدین شرح است.
–اسیدهای آمینه ضروری شامل: آرژانین، هیستیدین، لوسین، ایزولوسین، والین، لیزین، متیونین، ترئونین، تریپتوفان و فنل آلانین.
-اسیدهای آمینه غیرضروری شامل: آلانین، اسید آسپارتیک، آسپارژین، اسید گلوتامیک، هیدروکسی پرولین، گلیسین، سرین و پرولین.
-اسیدهای آمینه نیمه ضروری شامل: تیروزین، سیستئین و هیدروکسی لیزین.تیروزین از فنل آلانین، سسستئین از متیونین و هیدروکسی لیزین از لیزین ، به همین دلیل به آنها اسیدهای آمینه نیمه ضروری اطلاق می­شود.

ماهیان سردآبی و میزان نیاز پروتئینی

نیازهای اسیدهای آمینه ضروری در گونه‌های مختلف متفاوت است. این نیازها از طریق انجام آزمایشات و تحقیقات تغذیه‌ای با جیره‌های تعریف‌شده در مورد گونه‌های مختلف مشخص‌شده است.

ماهی قزل‌آلا و خاویار ازجمله ماهیان گوشت‌خوار است که نیاز پروتئینی بالایی دارد. ماهیان گوشت‌خوار در جیره غذایی خود نیاز به ۵۰ -۴۰% پروتئین بر اساس وزن خشک جیره دارند.

پروتئین‌ها ازجمله مواد مغذی هستند که در ساختن بافت‌ها مشارکت دارند.

بنابراین نیاز پروتئینی ماهیان پرورشی کوچک‌تر و جوان‌تر که در مرحله رشد سریع قرار دارند بیشتر از نیاز پروتئینی ماهیان بزرگ‌تر و پرواری می­باشد.

نیاز پروتئینی ماهیان جوان ۱۰-۵% بیشتر از نیاز پروتئین ماهیان پرواری است.
به‌طورکلی جیره غذایی ماهیان سردابی دارای مقدار قابل‌توجهی پروتئین است.

مقدار پروتئین جیره غذایی ماهی

مقدار پروتئین جیره غذایی ماهی قزل‌ و خاویار را می‌توان از طریق اقداماتی مورد ارزیابی قرارداد. این اقدامات نظیر:

( تنظیم دقیق اسیدهای آمینه جیره غذایی و همچنین در نظر گرفتن منبع انرژی مناسب کاهش داد بدون اینکه عملکرد رشد تحت تأثیر قرار گیرد).

جیره غذایی باید دارای پروتئین باکیفیت بالا و مقدار کافی اسیدآمینه ضروری باشد.

۳۰% پروتئین برای رشد مطلوب این ماهی کافی است و مقدار بیشتر پروتئین تأثیری در بهبود عملکرد رشد ندارد. گروهی معتقدند که اگر اسیدهای آمینه غیرضروری به‌عنوان یک منبع انرژی مورداستفاده قرار گیرد بیش از ۲۵% پروتئین در جیره غذایی جهت ساخت پروتئین در بدن قزل‌آلا موردنیاز نیست.

هدف از تامین نیاز پروتئین ایده ال پرورش ماهی

نیاز پروتئینی در قزل‌آلا می­تواند به‌عنوان مقدار پروتئین مورداستفاده جهت:

۱-حداکثر رشد.

۲-حداکثر سود اقتصادی.

۳- حداکثر جذب یا ذخیره پروتئین.

متغییرها در انتخاب مقدار پروتئین ها

بعلاوه نیاز پروتئینی با توجه به شرایط آزمایش نظیر :

مقدار اسیدهای آمینه، قابلیت جذب پروتئین ، نسبت پروتئین به انرژی، کیفیت آب، دمای آب، شوری آب، اندازه ماهی، سن و گونه ماهی تغییر خواهد کرد.

امیدواریم از ارائه فروشگاه دام ، طیور و آبزیان آژنو رضایت خاطر داشته و برایتان مفید واقع شده باشد.